Lực lượng đặc nhiệm Spetsnaz, Osnaz của Liên Xô – Russian special forces Spetsnaz
Lực lượng đặc nhiệm Spetsnaz hoặc còn gọi là lực lượng đặc nhiệm Osnaz là thuật ngữ được sử dụng cho nhiều đơn vị hoạt động đặc biệt của Liên Xô (spetsoperatsiya) và cả những lực lượng đặc nhiệm thời hậu Xô Viết của Nga và một số quốc gia thuộc Liên Xô trước đây – Russian special forces Spetsnaz
Cho đến ngày nay, công chúng Liên Xô cũng như thế giới đều chỉ biết rất ít về lực lượng đặc biệt Spetsnaz – lực lượng đặc nhiệm Osnaz . Vào thời điểm năm 1980, dưới chính sách cở mở của tổng thống Mikhail Gorbachev , chỉ có một số rất ít thông tin về lực lượng này được hé mở . Kể từ đó, những câu chuyện về spetsnaz và năng lực phi thường đáng kinh ngạc có khi là sự thật, có khi đáng nghi ngờ, đã thu hút trí tưởng tượng của những người Nga yêu nước, đặc biệt là quân đội và lực lượng an ninh vào giữa thời kỳ hậu Xô Viết suy tàn trong thời kỳ perestroika dưới thời Mikhail Gorbachev và Boris Yeltsin
Ở Nga thời hậu Xô viết, từ “Spetsnaz” đã trở thành một thuật ngữ thông dụng khi các hoạt động đặc biệt (spetsoperatsiya), từ các cuộc tấn công của cảnh sát đến các hoạt động quân sự trong các xung đột nội bộ ngày càng trở nên phổ biến. Các báo cáo về những chiến dịch này và sự nổi tiếng của các lực lượng đặc biệt đã khuyến khích người dân goi những lực lượng này bằng tên: SOBR, Alpha, Vityaz. Thuật ngữ Spetsnaz cũng được sử dụng ở một số quốc gia hậu Xô Viết khác như Belarus, Ukraine và Kazakhstan để chỉ các lực lượng hoạt động đặc biệt của nước họ
Trong số các vụ nổi tiếng của lực lượng Spetsnaz – Russian special forces Spetsnaz có thể kể đến các vụ như :
Vụ đặc nhiệm Lionel Crabb thuộc cơ quan MI6 của Anh khi đang dọ thám và đặt bom tàu tuần dương Ordzhonikidze khi đang chở hai nhà lãnh đạo Liên Xô là Khruschev và Bulganin trong chuyến thăm thiện chí tới Anh và đậu tải cảng Portsmouth vào năm 1956 đã bị một đặc nhiệm Spetsnaz của Liên Xô là Eduard Koltsov phát hiện và Crabb đã bị ông cắt cổ. Trong một cuộc phỏng vấn cho một bộ phim tài liệu của Nga, Koltsov cho xem cây dao găm mà ông được cho đã sử dụng cũng như một Huân chương Sao đỏ mà ông tuyên bố đã được trao tặng cho vụ đó.
Trong cuộc chiến Afghanistan , các đơn vị Spetsnaz đã thực hiện nhiều nhiệm vụ không kích bao gồm cả phục kích và đột kích nhằm tiêu diệt các đoàn xe tiếp tế của địch, các căn cứ quân sự, … Phiến quân Mujahideen rất tôn trọng Spetsnaz, coi họ là một đối thủ mạnh hơn nhiều so với lính trong chế độ quân dịch bắt buộc của Liên Xô. Chiến dịch nổi tiếng nhất của họ, Chiến dịch Bão tố-333 (27 tháng 12 năm 1979), lực lượng đặc nhiệm Liên Xô đã xông vào Cung điện Tajbeg ở Afghanistan, giết Tổng thống Afghanistan Hafizullah Amin và 200 vệ sĩ riêng của ông
Trong cuộc chiến Checchen với phong trào ly khai của phiến quân Hồi giáo ở Chechnya, các lực lượng đặc nhiệm Spetsnaz của GRU, FSB, MVD đã tiến hành vô số các nhiệm vụ chống quân nổi dậy và khủng bố bao gồm cả việc tiêu diệt các lãnh đạo phe ly khai và gây ra thương vong nặng nề cho phe ly khai Hồi giáo
Đến giữa những năm 2000, các lực lượng đặc nhiệm đã chiếm thế thượng phong trước các phần tử ly khai. Các cuộc tấn công khủng bố ở Nga đã giảm dần từ 257 vụ năm 2005 xuống còn 48 vụ vào năm 2007. Nhà phân tích quân sự Vitaly Shlykov đánh giá cao hiệu quả làm việc của các cơ quan an ninh Nga, nói rằng kinh nghiệm học được ở Chechnya và Dagestan là chìa khóa dẫn tới thành công
