Cuộc chiến tiêu hao trên chiến trường Nga Ukraine – Attrition in Russia Ukraine war

Số quân tử trận của Nga tổn thất trong cuộc chiến Nga Ukraine đã vượt xa tổng số quân Nga tử vong trong toàn bộ cuộc chiến của Nga từ sau thế chiến 2 và rõ ràng đây là cuộc chiến tiêu hao trên chiến trường Nga Ukraine – War of attrition in Russia Ukraine combat

Theo thống kê của Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược Quốc Tế – Center for Strategic and International Studies (CSIS) , số binh sĩ Nga tử vong trung bình mỗi tháng ở Ukraine gấp 25 số tử vong hàng tháng trong cuộc chiến Chechnya và gấp 35 lần trong cuộc chiến Afghanistan . Số tử vong của quân Ukraine vẫn cao do có phần bị bất ngờ và do bị vượt trội hoàn toàn về quân số và trang thiết bị vũ khí so với quân Nga 

Nhà quân sự nổi tiếng người Phổ Carl von Clausewitz đã viết rằng :

“Chiến tranh hơn hẳn mọi nơi khác khi mà mọi việc trên chiến trường xảy ra hoàn toàn khác hoàn toàn với những gì mà ta dự đoán”

Điều này đã hoàn toàn đúng trong cuộc chiến Nga Ukraine. Cho đến lúc này, mọi chuyên gia quân sự đều có cùng 1 câu hỏi là làm thế nào khi đất nước Ukraine có diện tích nhỏ hơn Nga nhiều lần, dân số ít hơn nhiều lần, quân số ít hơn nhiều lần, trang thiết bị quân sự, tiềm năng quốc phòng, hệ thống phòng thủ, … đều kém cõi lại có thể chặn đứng cuộc tấn công của quân Nga được mệnh danh lớn thứ 2 thế giới và thậm chí đã tổ chức nhiều cuộc phản công và giành lại gần phân nửa lãnh thổ đã bị mất vào tay quân Nga 

Trước ngày Nga xâm lược Ukraine vào 24/2/2022 , Nga có quân số gấp 5 lần Ukraine , ngân sách quốc phòng gấp 11 lần, nền kinh tế gấp 8 lần, nền công nghiệp quốc phòng cũng hơn Ukraine nhiều lần, … Nhưng tất cả những yếu tố trên đã không giúp Nga có được chiến thắng nhanh chóng như Putin đã tuyên bố : “Nga sẽ chiếm Kiev trong 72 giờ”

Để hiểu rõ hơn về cuộc chiến Nga Ukraine cũng như suy đoán về diễn biến của cuộc chiến trong tương lai, chúng ta sẽ phân tích 3 vấn đề :

• Tình hình hiện tại của cuộc chiến
• Quân Ukraine đã tiến hành những  cải thiện, chuyển biến như thế nào cho cuộc chiến
• Những cải tiến trong quân đội Ukraine và sự hỗ trợ của phương Tây sẽ đóng vai trò ra sao trong cuộc chiến tiêu hao này

Cuộc chiến Nga Ukraine đang hiện diện ở 3 khía cạnh rõ rệt :

Đầu tiên, đây là cuộc chiến tiêu hao khi chiến trường đã chuyển sang cuộc chiến ở các chiến hào, các đợt tấn công biển người , các cuộc pháo kích dồn dập khủng khiếp gây thương vong nặng nề cho cả 2 phía . Chỉ trong 1 năm của cuộc chiến ở Ukraine mà quân Nga đã tổn thất hơn cả toàn bộ các tổn thất mà quân Nga đã tham chiến kể từ Thế Chiến Thứ 2 bao gồm : các cuộc chiến ở các quốc gia thuộc khối Soviet, cuộc chiến ở Chechnya, cuộc chiến Afghanistan, cuộc chiến Syria .

Thứ 2 : các cải tiến lớn lao trong quân đội Ukraine đã làm giảm những bất lợi về quân số, thiết bị quân sự, … so với Nga. Trong đó, đáng kể nhất chính là tận dụng tối đa các máy bay không người lái UAV để hỗ trợ tác chiến . Môi trường tác chiến đã khiến quân đội Ukraine tự cải tiến kỹ năng tác chiến kể cả những sĩ quan cấp thấp 

Thứ 3 : Mặc dù các cải tiến trong quân đội Ukraine đóng vai trò quan trọng nhưng không thể đủ cho nhu cầu trên chiến trường, chẳng hạn nhu cầu về hệ thống phòng không, vũ khí tầm xa, máy bay chiến đấu, xe tăng, … Các quốc gia phương Tây mà đứng đầu là Mỹ đã hỗ trợ các trang thiết bị quân sự đó cho Ukraine cho một cuộc chiến tiêu hao kéo dài

Cuộc chiến tiêu hao Nga Ukraine

Cuộc chiến Nga Ukraine đã trở thành cuộc chiến tiêu hao khi Nga và Ukraine đều ra sức củng cố hệ thống chiến hào và tận dụng tối đa hoả lực pháo binh. Pháo binh Nga đã bắn trung bình 20.000-25.000 quả đạn pháo mỗi ngày trong khi có báo cáo cho biết Nga bắn đến 50.000-60.000 quả đạn pháo mỗi ngày. Lực lượng quân Nga liên tục tận dụng ưu thế về quân số để tấn công biển người và đánh thẳng trực diện vào tuyến phòng thủ của Ukraine hơn là tận dụng địa hình kết hợp với sự phối hợp các binh chủng, … 

Kể từ sau đợt phản công thành công của Ukraine vào cuối năm 2022, cả 2 phía đều không giành được lãnh thổ nào đáng kể và đều tổn thất nặng nề. Kề từ đầu cuộc chiến đến nay, quân Nga đã mất khoảng 50% lượng xe tăng T-72 các loại và 2/3 lượng xe tăng T-80

Lực lượng 2 bên đang đối mặt với các tuyến chiến hào kéo dài đến hơn 1.000km và tổ chức các cuộc tấn công với sự yểm trợ của pháo binh. Đặc điểm của cuộc chiến tiêu hao này thể hiện rõ nét ở mặt trận phía Đông và phía Đông Nam trong tháng 2/2023 khi Nga tổ chức liên tiếp các cuộc tấn công vào thị trấn Vuhledar và kết quả là sự thảm bại nặng nề với hàng chục xe tăng bị phá huỷ

Trong định nghĩa của cuộc chiến tranh tiêu hao, bên hiếu chiến sẽ tận dụng mới sức mạnh để đàn áp đối phương mà không kể đến các tổn thất. Một cuộc tấn công thành công trong cuộc chiến tiêu hao là đẩy được đối phương lùi ra xa tuyến phòng thủ mà thường là không phải đòn quyết định có thể nhanh chóng khiến đối phương mất khả năng chiến đấu . Các bên tham chiến trong loại hình cuộc chiến này đều phải chấp nhận các tổn thất t lớn và bên chiến thắng là bên có thể nhanh chóng bù đắp các tổn thất về nhân mạng và phương tiện chiến tranh . Thường thì ngay cả khi chiến thắng, bên thắng trận cũng bị những tổn thất to lớn về nhân mạng và vũ khí

Bản chất của cuộc chiến tiêu hao Nga Ukraine có thể thấy rõ nét trong trận Bakhmut -một thị trấn nhỏ ở vùng Dontetsk với diện tích chỉ khoảng 45km2 . Nga đã tấn công ròng rã vào đây gần 8 tháng qua và liên tục pháo kích không thương tiếc vào thị trấn này . Cuộc chiến diễn ra ở từng góc phố, từng căn nhà đổ nát và quân phòng thủ Ukraine đã liên tục đối mặt các đợt tấn công biển người từ phía Nga. Mũi nhọn của lực lượng Nga là các lính đánh thuê Wagner . Những tổn thất khủng khiếp của Wagner Nga đã khiến chính phủ Nga cho phép nhóm này tuyển mộ tù nhân để đưa ra mặt trận. Sau 6 tháng tham chiến, các tù nhân này sẽ được xoá án tích

Chiến thuật của Nga ở Bakhmut là tấn công thành 3 đợt, Đợt đầu là lính Wagner, đợt 2 cũng là lính Wagner để bổ sung tổn thất và đợt 3 mới là lính chính quy Nga. Nga chấp nhận đổi những tổn thất kinh khủng để giành lấy những khu vực nhỏ. Trong suốt đợt tấn công mùa đông vừa qua, Nga chỉ giành được vỏn vẹn khoảng 600km2 diện tích lãnh thổ Ukraine

Xem tiếp : Cuộc chiến tiêu hao trên chiến trường Nga Ukraine – Attrition in Russia Ukraine war – P2

https://www.csis.org/analysis/ukrainian-innovation-war-attrition