Tên lửa S-200 Ukraine bắn rơi máy bay trinh sát A-50 Nga – Russian A-50 AWACS down by SA-5 missile
Quân đội Ukraine lại vừa chính thức xác nhận thông tin Ukraine lại bắn rơi máy bay trinh sát A-50 Nga bằng tên lửa phòng không S-200 Vega- Ukraine shot down Russian A-50 AWACS with SA-5 Gammon missile. Đây là chiếc A-50 thứ 2 của Nga bị bắn hạ trong 2 tháng đầu năm 2024
Thoạt đầu, một số thông tin cho rằng đó là một sự bắn nhầm của chính quân Nga. Tuy nhiên, video xuất hiện trên mạng xã hội ghi lại quá trình Ukraine lại bắn rơi máy bay trinh sát A-50 Nga – Ukraine shot down Russian A-50 AWACS again đã phủ nhận điều đó. Trong video, chiếc A-50 đã phóng liên tục các tên lên mồi để chống tên lửa tầm nhiệt. Quá trình này kéo dài hơn 80 giây và đủ lâu để Nga có thể điều chỉnh sai sót . Điều này không cho thấy đó là quá trình bắn nhầm của các hệ thống tên lửa phòng không Nga như Buk , S-300 và S-400
Các hệ thống tên lửa S-200 vốn được NATO định danh SA-5 Gammon vốn được Liên Xô xuất bán cho khá nhiều nước như Belarus, Uzbekistan, Bulgaria, Ukraine, Czechoslovakia, Hungary, Ba Lan, Ấn Độ, Triều Tiên, Libya, Syria, và gần đây nhất là Iran
Trước đây đã có nhiều nguồn tin cho biết Ba Lan đã cung cấp cho Ukraine một số hệ thống phòng không S-200 đã được nâng cấp. Các hệ thống này sau đó đã được Mỹ hỗ trợ và tích hợp thêm 1 số hệ thống tác chiến điện tử bao gồm : Hệ thống tích hợp tên lửa và phòng không – Integrated Air and Missile Defense (IAMD), hệ thống tích hợp chỉ huy trận đánh – Integrated Battle Command System (IBCS) , hệ thống chỉ huy tác chiến – Engagement Operations Center (EOC), … và điều này đã giúp tên lửa S-200 Ukraine bắn rơi máy bay trinh sát A-50 Nga – Russian A-50 AWACS down by SA-5 missile
Trong video cũng xuất hiện các đốm sáng, cho thấy chiếc A-50 cũng đã phóng các mồi bẫy chống radar như các mảnh nhôm kim loại, các thiết bị gây nhiễu radar, … nhưng cuối cùng đã không thành công. Cần lưu ý là tên lửa S-200 sử dụng đạn 5V28 cũng được dẫn đường bằng Radar 5N62M SQUARE PAIR
Một số chuyên gia phân tích đã cho rằng phi hành đoàn của máy bay A-50 đã mắc sai lầm khi đã lái máy bay A-50 vọt lên cao để cố tránh tên lửa S-200 đang hướng tới thay vì hạ thấp độ cao tối đa để làm mất tín hiệu radar của hệ thống S-200 và vào thời điểm vài mươi giây cuối cùng sẽ phóng các tên lửa mồi bẫy để vô hiệu hoá tên lửa . Điều này có thể là do phi hành đoàn A-50 đã thiếu kinh ngiệm hoặc do không được huấn luyện đầy đủ hoặc không đủ thiết bị điện tử để đánh chặn và hành động cuối cùng chính là vọt lên để cố gắng né tránh. Điều này khác hẳn trong chiến dịch El Dorado Canyon năm 1986 – operation El Dorado Canyon 1986 khi những chiếc máy bay trinh sát điện tử EA-6B Prowler của Mỹ đã sử dụng thiết bị gây nhiễu ALQ-99 đã gây nhiễu và chặn đứng thành công cuộc tấn công bằng tên lửa SA-5 / SA-20 / SA-21 của Lybia nhắm vào những chiếc EF-111A Raven
Trong quá trình Ukraine bắn rơi máy bay trinh sát A-50 Nga – Ukraine shot down Russian A-50 AWACS , Hệ thống tích hợp tên lửa và phòng không – Integrated Air and Missile Defense (IAMD) đã phát huy tác dụng khiến quá trình gây nhiễu, phóng tên lửa mồi bẫy, … của chiếc A-50 đều không hiệu quả và không ngăn chận được tên lửa S-200 đánh trúng mục tiêu
Trị giá mỗi chiếc A-50 khoảng 35 triệu Usd và Nga chỉ có tổng cộng khoảng 6-7 chiếc nhưng chỉ có khoảng 3 chiếc đang hoạt động. Đây là chiếc A-50 thứ 2 bị Ukraine bắn hạ chỉ trong 2 tháng đầu năm 2024 và có tin cho biết hiện tại chỉ còn khoảng 1-2 chiếc đang còn hoạt động
