Sức mạnh của chiến đấu cơ Pháp trong chiến tranh lạnh – French fighter jet
Sức mạnh của chiến đấu cơ Pháp trong chiến tranh lạnh
Trong thời kỳ sau thế chiến thứ 2 và trong chiến tranh lạnh, nền Công Nghiệp quốc phòng Pháp đã phát triển khá mạnh và những máy bay chiến đấu Pháp tiểu biểu là chiếc máy bay Mirage đã chứng tỏ tỏ sức chiến đấu ưu việt và có phần vượt trội so với máy bay Mỹ và Liên Xô – French fighter jet
Khi chúng ta nhắc đến Pháp, thường nghỉ ngay đến thất bại thảm hại trong WW2, nhưng sau khi gục ngã ở WW2, nền CNQP Pháp có sự vượt trội đáng kể so với Anh Đức tại lục địa già, đặc biệt là hàng không Pháp đã chính thức vượt xa các nước trong khối liên minh châu âu khi đó
Người ta có thể tranh cãi về khả năng tác chiến của Quân đội Pháp nhưng khó có ai có thể nghi ngờ về chất lượng của vũ khí Pháp, nhất là các máy bay chiến đấu của Hãng “Dassault Aviation”.
Trong khi các nhà sản xuất máy bay chiến đấu, kể cả Liên Xô lẫn Mỹ phải tìm mọi cách để tiếp thị sản phẩm, sử dụng cả đòn bẩy và sức ép chính trị, cung cấp trước các khoản tín dụng tuy biết chắc là không bao giờ có thể đòi lại được để bán các máy bay của mình – thì các máy bay Pháp không cần quảng cáo lẫn các gian trưng bày nhưng vẫn rất đắt hàng.
Lý do – trong nửa sau của thế kỷ XX, chưa có loại máy bay nào qua mặt được “Mirage”, “Mystere” và “Uragan” do Hãng “Dassalt Aviation” nếu xét về số lượng các cuộc chiến, trận không chiến mà loại máy bay này tham gia và giành phần thắng.
Chính các phi công Tel- Avip là những chuyên gia quảng cáo thượng thặng cho máy bay chiến đấu Pháp. Ngày 05/6/1967, chỉ trong vòng 3 tiếng đồng hồ, các “Mirage” của Pháp (dĩ nhiên, do phi công Israel điều khiển) đã phá hủy 19 sân bay, loại khỏi vòng chiến đấu hơn 300 chiếc máy bay của Arập.
Một vài chiếc máy bay Ai cập vừa kịp cất cánh đã lại bị hất lại ngay xuống mặt đất – “Dassault Mystere IV”, “Mirage III SJ” và MD-450 “Uragan” chiếm ưu thế tuyệt đối trên không và không để cho Không quân Arập bất kỳ một cơ hội nào.
Nhân vật chính trong “bản anh hùng ca” này, dĩ nhiên là “Mirage” huyền thoại. Loại máy bay tiêm kích có cánh hình tam giác này đã trở thành biểu tượng sự phục hưng của Nước Pháp sau chiến tranh thế giới lần thứ hai.
Các phi công chiến đấu Xô Viết từng không chiến với “Mirage” khuyên các đồng đội sử dụng chiến thuật sau: “tấn công chớp nhoáng từ vị trí có lợi và ngay lập tức tận dụng khả năng tăng tốc tốt hơn của MiG-21 để thoát ly.
Còn nếu không làm được như thế thì: “nhà sản xuất (MiG) không chịu trách nhiệm”. “Mirage III CJ” tuy hơi kém MiG về khả năng cơ động nhưng có 2 khẩu pháo cỡ 30 mm DEFA cực mạnh (MiG- 21 chỉ có một khẩu 23 mm GSh-23).
Hơn nữa, các phi công Israel có chiến thuật hiệu quả, tích lũy nhiều kinh nghiệm chiến đấu và được huấn luyện tốt (và còn một số yếu tố khác nữa như Israel đã tìm ra điểm yếu của MiG- 21 như người viết đã trình bày trong một bài trước đó).
Một dẫn chứng cho “nếu không làm được như thế”: Ngày 30/7/1970, trong trận không chiến nổi tiếng trên bầu trời sa mạc Sinai, “Mirage” của Israel đã bắn hạ 5 chiếc MiG do chính phi công Xô Viết điều khiển, phía Israel không mất một chiếc “Mirage” nào.
Thử so sánh “ Mirage” với “Fantom” (Mỹ) và “MiG” (Liên Xô), nhiều chuyên gia quân sự nhận xét: các kỹ sư và nhà khoa học của “Dassault Aviation” đã thiết kế được loại máy bay tiêm kích thế hệ 2 hoàn thiện nhất.
Người Mỹ vội tính đến các trận không chiến ở cự ly lớn, tập trung vào thiết kế các loại tên lửa “không đối không” nhưng trình độ công nghệ những năm 60 chưa đủ để thực hiện ý tưởng này. Những máy bay “Fantom” cồng kềnh gặp nhiều khó khăn trong các cuộc không chiến tầm gần và thường trở thành con mồi cho các máy bay MiG nhỏ hơn nhưng cơ động hơn. Cách tiếp cận của các nhà thiết kế Xô Viết trong chê tạo máy bay tiêm kích thế hệ 2 cũng không thật sự hợp lý: MiG không có vũ khí đủ mạnh nếu so với “Mirage”.
Máy bay tiêm kích Pháp được trang bị hệ thống tên lửa hiệu quả và radar Tompson –CTF “Syrano” với cự ly hoạt động 50 km (radar RP-22 Sapfir của Nga-30 km – nhưng cự ly phát hiện thực tế của cả 2 loại trên đều ít hơn 2 lần). Ngoài việc phát hiện các mục tiêu trên không “Syrano” còn có chế độ phát hiện các chướng ngại vật vượt quá độ cao bay đã cho và phát hiện các mục tiêu tương phản sóng vô tuyến trên mặt đất. Nói một cách ngắn gọn, “Mirage” kết hợp được ưu điểm của các “MiG” lẫn” Fantom”.
Chức năng linh hoạt
“Mirage” không chỉ đánh chặn các mục tiêu trên không. Trong trường hợp cần thiết, chỉ cần 5 thợ máy trong vòng nửa giờ có thể biến “Mirage” thành máy bay cường kích hoặc ném bom, chỉ cần lắp thêm pháo dưới thân máy bay, thêm thùng xăng phụ 340 lít (bỏ thiết bị tăng tốc tên lửa), lắp bom …
Nếu khách hàng nước ngoài có nhu cầu, “Mirage” có thể được trang bị hệ thống tiếp dầu trên không.
Giá cả vừa phải, chiều ý khách hàng
Một nhân tố không kém phần quan trọng làm “Mirage III” đắt hàng. “Mirage” rẻ hơn 2 lần so với “Fantom” (chỉ khoảng 1 triệu đôla so với 2,4 triệu đô la – thời giá năm 1965). Không những thế, “Mirage” còn dễ khai thác, sử dụng (vì thế mà thời gian đào tạo phi công ngắn hơn), không quá đòi hỏi chất lượng của các đường băng sân bay.
Đối với không quân một số nước đang phát triển, Pháp còn chế tạo “riêng” phiên bản rút gọn của “Mirage III” là “Mirage- 5” (thay radar “Syrano” bằng radar “Aida” đơn giản hơn, nhiên liệu mang theo tăng 32%, thời gian bảo dưỡng kỹ thuật được rút ngắn – chỉ cần 15 giờ/người/cho một giờ bay …
Loại máy bay này rẻ hơn, dễ khai thác sử dụng hơn, hợp với túi tiền của “khách nghèo” nhưng là phương tiện tác chiến cực kỳ hiệu quả trong các cuộc xung đột khu vực – khách mua “Mirage-5” là các nước như Zair, Colombia, Gabon, Libya, Venezuela, Pakistan …. (Trên thực tế, “Mirage-5” không chỉ dành riêng cho các nước thế giới thứ 3. Nước quan tâm đầu tiên đến loại máy bay này là Israel. Vào những năm 60, 70, Israel cần một loại máy bay không quá phức tạp để tác chiến ban ngày trong điều kiện trời luôn quang mây ở Palestine. Sau khi bị cấm vận vũ khí năm 1968, các điệp viên “Mossad” đã đánh cắp được tài liệu kỹ thuật của “Mirage-5” và bắt đầu sản xuất không phép loại máy bay này với tên gọi là “Nesher”.
Cuối năm 1979, các máy bay “Nesher” được đại tu và bán cho Argentina- với tên gọi là “Dagger”. Chính “Nesher” và “Dagger” là loại máy bay đã tham chiến tại quần đảo Falklands với Hạm đội Anh). Chiếc “Mirage –III A” đầu tiên cất cánh ngày 12/5/1958. Việc sản xuất hàng loạt kéo dài 29 năm – từ 1969 đến 1989. Các biến thể khác nhau của loại máy bay này có trong trang bị của 20 nước. Việc lắp ráp theo giấy phép được thực hiện ở Úc và Thụy Sỹ, còn không phép tại Israel (IAI Nesher và IAI Kfir).
Sát thủ tàu chiến
Sẽ là thiếu sót nếu như không kể đến một loại máy bay khác cũng do “Dassalt Aviation” chế tạo và đã được thử thách qua tác chiến trong cuộc xung đột tại quần đảo Falklands năm 1982.
Đó là “Dassault-Breguet Super Étendard”. Khi xảy ra xung đột, Argentina chỉ có 5 chiếc “Dassault-Breguet Super Étendard” còn hoạt động và 5 tên lửa chống tàu “Exocet” (cũng của Pháp). 5 lần phóng, 3 lần trúng mục tiêu và 2 “chiến lợi phẩm” là tàu khu trục “HMS Sheffield” và tuần dương hạm “ARA General Belgrano” của Anh.
Cũng không khó để hình dung kịch bản tiếp theo nếu như 14 chiếc “Dassault-Breguet Super Étendard” cùng 24 tên lửa AM.39 “Exoset” mà Argentina đã đặt mua trước đó kịp về tham gia tác chiến. Theo một số chuyên gia, có lẽ trong trường hợp đó, nhiều tàu của Hạm đội Anh đã nằm ngay ngắn dưới đáy biển.
Chỉ biết rằng, sau vụ này các đơn đặt hàng mua “ Exocet” được gửi tới tấp về Pháp. Nói thêm về “Dassault-Breguet Super Étendard”. Đây là máy bay mang tên lửa chống hạm của không quân chiến thuật đầu tiên trên thế giới có nhiều tính năng tác chiến vượt trội.
Nhưng không hiểu sao chúng lại không được nhiều khách hàng ưu chuộng và chỉ có trong trang bị của Không quân Pháp và Không quân Argentina, – nêu không tính đến 5 chiếc mà SaddamHutsen (Iraq) thuê vào đầu những năm 80 của thế kỷ trước. Lần cuối loại máy bay này tham chiến là vào năm 2011, trong chiến dịch Libya.
So với “Mirage –III” thì “Mirage F-1” được hoàn thiện hơn rất nhiều. Chúng ta không quá đi sâu vào các tính năng kỹ- chiến thuật của máy bay, chỉ nhấn mạnh đây là loại máy bay được trang bị động cơ mới Atar-09C, phiên bản radar hiện đại “Syrano” (IV, IVM hoặc IVMR) với nhiều chức năng mới và cự ly phát hiện mục tiêu tăng đáng kể.
“Mirage F-1” cũng được lắp đặt hệ thống trang bị tác chiến điện tử mới và vũ khí chính xác cao mới, cự ly tác chiến tăng gấp hai lần. Thời gian trực chiến trên không tăng 3 lần.
“Mirage F-1” đã được đưa vào trang bị cho không quân 14 nước. Đến cuối thế kỷ XX, loại máy bay tiêm kích đa năng này đã dần được thay thế bằng “Mirage- 2000” hiện đại hơn, nhưng nó vẫn còn nằm trong trang bị của không quân 5 nước, nay Pháp đưa “Mirage F-1” ra khỏi trang bị nhưng có lẽ con số các nước sở hữu loại máy bay này sẽ tăng thêm (lý do như đã trình bày ở trên).
Một trong những chiến tích “hoành tráng” của “Mirage” là vụ đụng độ tại vịnh Pecxich: ngày 17/5/1987 một chiếc “Mirage” của Không quân Iraq đã phóng 2 tên lửa chống hạm Exocet tấn công chiếc tàu chiến “USS Stark” của Mỹ .
Có 37 thủy thủ Mỹ thiệt mạng, thiệt hại của tàu lên đến 142 triệu đô la. Riêng “Mirage” đã thoát được sự truy kích các máy bay tiêm kích F-15 của Mỹ và hạ cánh an toàn.
Trong những năm đầu thập kỉ 90, Mirage 2000 Hy lạp từng bắn hạ F16D Thổ, trong cuộc xung đột nhỏ giữa 2 nước vào giai đoạn đó, nó 1 lần nữa chứng minh hiệu quả thiết kế của máy bay Pháp so với Mỹ anh cả NATO
